พัทยายังเป็นสถานที่ท่องเที่ยวอันดับต้น ๆ ที่นักท่องเที่ยวที่ร่างกายต้องการทะเลเลือกที่จะไป เพราะนอกจากจะมีทะเลให้นั่งชิว ๆ และพักผ่อนตามอัธยาศัยแล้ว ยังมีสถานบันเทิงมากมาย ดังนั้นนอกจากพัทยาจะเป็นที่นิยมในหมู่นักท่องเที่ยวชาวไทยแล้ว นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติที่เดินทางมาเที่ยวที่กรุงเทพฯ และอยากไปเที่ยวชายหาดเมืองไทยที่มีชื่อเสียงระดับโลกก็มักจะเลือกมาเยือนพัทยาเช่นกัน
แต่เดิมพัทยาเป็นเมืองชาวประมงเล็ก ๆ ในอำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี ชายหาดของพัทยาจะเป็นชายหาดรูปทรงครึ่งวงกลม เว้าเข้าบนบก ในอดีตสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้เคยเดินทางมาพักทัพที่พัทยา นั้นเป็นที่มาของสัญลักษณ์ประจำเมืองพัทยา ที่เป็นรูปสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงม้าด้านหน้าชายหาดนั้นเอง ต่อมาเนื่องจากพัทยามีความสวยงามและเป็นที่นิยมของนักท่องเที่ยวอย่างรวดเร็ว ทำให้เมืองรุดหน้าพัฒนาไปอย่างไม่หยุดยั้ง ในปี พ.ศ. 2521 พัทยาได้ถูกเปลี่ยนการปกครองของสุขาภิบาลนาเกลือไปเป็นการปกครองรูปแบบท้องถิ่นพิเศษ มีฐานะเทียบเท่าเทศบาลนคร
โดยพัทยานั้นแบ่งออกเป็นพัทยาเหนือ พัทยากลางและพัทยาใต้ โดยแต่ละแห่งก็จะมีเอกลักษณ์ทีแตกต่างกันไปเล็กน้อย
พัทยาเหนือ เป็นย่านชุมชนเก่า มีอาคารบ้านเรือนแบบโบราณและร้านอาหารอร่อย ๆ หลายแห่ง นอกจากนั้นยังมีทิฟฟานี่โชว์อีกด้วย
พัทยากลาง เป็นจุดที่รวมแหล่งชอปปิ้งและห้างสรรพสินค้าต่าง ๆ เช่น เซ็นทรัลเฟสติวัล ที่เป็นห้างสรรพสินค้าริมหาดที่ใหญ่ที่สุดในอาเซียน และสถานบันเทิงแบบอะโกโก้และร้านเบียร์มากมาย รวมถึงพิพิธภัณฑ์ชื่อดังระดับโลกอย่าง พิพิธภัณฑ์ริปลีส์
พัทยาใต้ เป็นที่ตั้งของถนนคนเดินและสถานบันเทิงมากมาย หรือหากจะข้ามไปยังเกาะอื่น ๆ ก็สามารถใช้บริการท่าเรือที่แหลมบาลีฮายได้
พัทยาเต็มไปด้วยร้านอาหารทะเลมากมาย ให้นักท่องเที่ยวได้ไปลองรับประทานไป ชมวิวไป โดยร้านอาหารติดทะเลของพัทยานั้นมีมากมายหลายร้านและหลากหลายรูปแบบแตกต่างกันไป โดยร้านอาหารที่เป็นที่นิยมปัจจุบันจะเป็นร้านน่ารัก ๆ สไตล์คาเฟ่ริมทะเล ที่นอกจากจะบริการอาหารแล้ว นักท่องเที่ยวยังสามารถถ่ายรูปเล่นในบริเวณร้านได้อีกด้วย
พัทยานั้นขึ้นชื่อเรื่องโรงแรมที่พักมากมาย ทั้งโรงแรมหรูไปจนถึงโฮสเทล ดังนั้นจึงมีนักท่องเที่ยวมากมายหลายแบบที่เดินทางมาพักผ่อนและหาความสนุกกับเมืองท่องเที่ยวชายทะเลแห่งนี้ ทางหน่วยงานรัฐบาลได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของเมืองพัทยา จึงได้มีการจัดระเบียบรูปแบบของร่มเตียงในพัทยาให้มีความเป็นระเบียบ ราคาสมเหตุสมผล ไม่เอาเปรียบนักท่องเที่ยวในช่วงปลายปี พ.ศ. 2560 ซึ่งแน่นอนว่าจะช่วยให้พัทยาเป็นเมืองที่น่าเที่ยวมากขึ้น
นอกจากจะมีสถานที่ท่องเที่ยวมากมายน่าสนใจแล้ว พัทยายังเป็นเมืองท่าที่จะข้ามไปยังเกาะล้าน สถานที่ท่องเที่ยวอีกแห่งหนึ่งที่มีความสวยงามไม่แพ้หาดพัทยา โดยใช้เวลาเดินทางจากพัทยาจากแหลมบาลีฮายในพัทยาใต้ไปยังเกาะล้านเพียงแค่ประมาณ 45 นาทีเท่านั้น
แน่นอนว่าพัทยาเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่มีความเจริญ ดังนั้นจึงอาจจะไม่เหมาะกับผู้ที่แสวงหาการพักผ่อนริมทะเลที่สงบ แต่นักท่องเที่ยวชื่นชอบความมีชีวิตชีวาและความบันเทิงยามค่ำคืน ไม่น่าเบื่อ พัทยาก็ตอบโจทย์ได้ดีทีเดียว